Op 12 januari 2015 hield Rien Erkelens een inleiding over geloof en geweld.
Al in het eerste boek van de Bijbel wordt verteld over een moord. Kaïn sloeg zijn broer Abel dood. De lijn van het geweld van de sterkere tegen de kwetsbare loopt door hele menselijke geschiedenis heen. Maar ook klinkt de stem: Kaïn, waar is je broer? Wat heb je gedaan? Het bloed van de slachtoffers roept van de aarde omhoog en wordt door de Eeuwige gehoord. Wij kunnen die stem overschreeuwen, maar nooit zal die Stem tot zwijgen worden gebracht. De oproep: Hoor, klinkt ook tot ons, het raakt je diep en motiveert je om je in te zetten voor rechtvaardigheid en vrede op alle terreinen van het leven.
Opvallend is dat in de Koran Kaïn een verliezer wordt genoemd! (Soera 5: 30)
In hun boek ‘De kunst van het vreedzaam vechten’ stellen Hans Achterhuis en Nico Koning de vraag of de instituties van onze samenleving (zoals de democratie, de rechtstaat, de markt en de sport), de waardevolle elementen uit de traditie en de praktijken en ideeën van onze cultuur sterk genoeg zijn om onze samenleving te beschermen voor een terugval van onze samenleving naar een grotere gewelddadigheid. Hun antwoord is: Ja, maar dan moeten we deze instituties en waardevolle elementen wel verder uitbouwen en ontwikkelen. Zij wijzen bijvoorbeeld op het belang van goede gespreksfora en het klimaat van respect en partnerschap. Je kunt ook denken aan het onderwijs en de (sociale) media.
De Tenach, het Nieuwe Testament en de Koran bevatten alle drie teksten die zowel voor het rechtvaardigen van geweld als voor geweldloosheid zijn en nog steeds worden gebruikt. Maar je ziet ook een lijn van het beteugelen van geweld en het zoeken naar meer ruimte om vreedzaam samenleven te bevorderen.
Het unieke van het christelijk geloof zou Pasen kunnen zijn als mogelijkheid en ruimte voor een nieuw begin. In die ruimte kan de creatieve kracht van een nieuwe wereld overal mensen inspireren tot verzet tegen het kwaad en tot inzet voor wat goed en genezend is. Het symbool van het christelijke geloof is het kruis van Jezus, maar het zou ook de vredesduif van Pinksteren kunnen zijn.
In de Tenach staat een prachtig visioen over de tempelberg van Jeruzalem waar recht gesproken zal worden tussen de volken, dan zal de oorlog zijn afgeschaft en alle wapens worden omgebouwd tot instrumenten voor de vrede, sjaloom, salam.
We sloten deze avond af met de toespraak van Peter van Uhm op 4 mei 2013 bij de herdenking op 4 mei op de Dam in Amsterdam: “… Niet vanuit het ik en vanuit het zij, maar vanuit het wíj ontstaan de goede dingen".